Khu di tích lịch sử Ban an ninh TWC miền Nam - địa chỉ đỏ cho các hoạt động về nguồn
Khi nói đến các di tích lịch sử của Tây Ninh trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng thì Ban An ninh trung ương cục miền Nam là một địa chỉ đỏ được các thế hệ người Việt Nam biết đến với vai trò là cơ quan trực tiếp bảo vệ Đảng, bảo vệ cách mạng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Xin mời quý vị và các bạn về thăm căn cứ Ban An ninh trung ương cục miền Nam, là một trong những di tích lịch sử nổi tiếng của quê hương Tây Ninh.
Căn cứ Ban An ninh trung ương cục miền Nam nằm ở phía Bắc tỉnh Tây Ninh, sát biên giới Việt Nam- CamPuChia. Khu di tích còn được biết tới với những tên gọi khác như An Ninh R, căn cứ An Ninh miền, căn cứ Bảy Bàu…nhưng dù với tên gọi nào thì Ban An ninh trung ương cục miền Nam vẫn là một căn cứ cách mạng, là một cơ quan trực thuộc Trung ương Cục miền Nam.
Sau phong trào Đồng Khởi năm 1960, chính quyền cơ sở của địch ở nhiều nơi bị tan rã, lực lượng vũ trang cách mạng được thành lập. Trong hoàn cảnh ấy nhiệm vụ bảo vệ Đảng, bảo vệ lực lượng cách mạng và đánh địch đúng phương châm, chính sách, đảm bảo khối đại đoàn kết dân tộc đặt ra yêu cầu phải có một tổ chức An ninh.
Và hội nghị Xứ ủy tháng 7/1960 đã ra chỉ thị trong đó nêu rõ: “Trước nay Đảng ta dựa vào quần chúng, lấy quần chúng làm nền tảng để đấu tranh bảo vệ Đảng, điều đó rất cần phải tiếp tục. Nhưng đó mới chỉ là đấu tranh về bề rộng, cần phải đi vào chiều sâu. Đã đến lúc cần phải có một tổ chức chuyên trách đi sâu điều tra nghiên cứu giúp Đảng nắm chắc tình hình để tổ chức tấn công địch bảo vệ Đảng, bảo vệ cách mạng”.
Thực hiện chỉ thị của Xứ ủy Nam Bộ, Ban bảo vệ An ninh Xứ ủy được thành lập tại căn cứ Chàng Riệc (Tây Ninh) với ký hiệu C93B do đồng chí Phạm Thái Bường, xứ ủy viên phụ trách trưởng ban, đ/c Cao Đăng Chiếm làm phó ban, đ/c Huỳnh Việt Thắng làm ủy viên.
Đến tháng 8/1962 thường vụ Trung ương Cục miền Nam quyết định đổi tên ban bảo vệ An ninh Xứ ủy thành Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam. đ/c Phan Văn Đáng – phó bí thư Trung ương Cục miền Nam làm trưởng ban; đ/c Cao Đăng Chiếm – phó ban, đ/c Huỳnh Việt Thắng, Trần Quốc Hương, Huỳnh Anh, Nguyễn Tài, Nguyễn Hoàng, Hồ Văn Đại, Lê Văn Còn, Lê Thanh, Nguyễn Văn Cung, Thái Doãn Mẫn làm ủy viên.
Lãnh đạo Ban An ninh trung ương cục miền Nam ngoài 3 nhiệm vụ:
+ Tham mưu cho Đảng về đường lối chính sách đánh địch.
+ Xây dựng lực lượng an ninh.
+ Chỉ đạo chỉ huy toàn ngành An ninh miền Nam.
Còn chịu trách nhiệm về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ căn cứ Trung ương cục miền Nam.
Qua 15 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành để hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình, Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam đã nhiều lần di chuyển địa điểm đồn trú quân. Mặc dù di chuyển ở đâu nhưng Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam cũng được bố trí một cách liên hoàn, khoa học nhằm bảo vệ cơ quan đầu não Trung ương Cục miền Nam. Sau đây là 8 lần duy chuyển:
+ Năm 1960 đóng tại Chàng Riệc (Tây Ninh).
+ Năm 1961 đóng tại Mã Đà – Chiến khu D, huyện Vĩnh Cửu – Đồng Nai.
+ Năm 1961 – 1968 đóng tại Tà Xia (Tân Bình – Tân Biên – Tây Ninh).
+ Năm 1968 – 1969 đóng tại Trảng Dầu (gần Xa Mát – Tân Biên – Tây Ninh).
+ Cuối năm 1969 – 4/1970 đóng tại Đập Đá, Trảng Tầm Phô, Bàu Đất Đỏ - Tân Biên – Tây Ninh.
+ Tháng 5/1970 đóng tại trảng Tà Đạt (Tân Phú – Tân Biên – Tây Ninh).
+ Tháng 6/1970 – cuối năm 1972 đóng tại Phum cơ rớ (huyện Đầm Be, Công Pông Chàm, Campuchia).
+ Năm 1973 – 1975 đóng tại Bảy Bàu (Tân Lập – Tân Biên – Tây Ninh) cũng là nơi khu di tích lịch sử Ban An ninh trung ương cục miền Nam hiện nay.
Đế quốc Mỹ và Ngụy quyền tay sai biết rất rõ cơ quan đầu não Trung ương Cục miền Nam đóng ở rừng Bắc Tây Ninh, nên suốt cuộc chiến tranh chúng đã liên tục tổ chức những cuộc hành quân đánh vào căn cứ hòng tiêu diệt các cơ quan đầu não cách mạng miền Nam. Tuy nhiên dưới sự chỉ đạo của Trung ương Cục miền Nam mà trực tiếp là Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam đã đánh thắng các cuộc hành quân của Mỹ và Ngụy quyền tay sai. Điển hình là Mỹ đã thất bại nặng nề trong 2 cuộc hành quân Gian xơn city năm 1967 và trận càng Đông Dương năm 1970. Trong đó lực lượng an ninh vũ trang đoàn 180 thuộc Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam và lực lượng du kích các cơ quan đã đánh sáp lá cà với đủ loại binh chủng của địch, cùng quân giải phóng lập công vẻ vang.
Qua 15 năm chiến đấu gian khổ, ác liệt đã có trên 12 vạn cán bộ chiến sĩ an ninh miền Nam, 670 cán bộ chiến sĩ của các tiểu ban thuộc Ban An ninh trung ương cục miền Nam đã anh dũng hy sinh. Nhiều đồng chí bị thương tật và biết bao đồng chí chiến đấu đơn tuyến đã lặng lẽ hy sinh trở thành chiến sĩ vô danh để viết lên những trang sử vẻ vang cho truyền thống Công An Nhân Dân Việt Nam.
Kết thúc chiến tranh, nhà nước đã truy tặng, phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang cho 320 đơn vị và trên 217 cá nhân. Trong đó có 4 đơn vị và 2 cá nhân thuộc các tiểu Ban An ninh trung ương cục miền Nam.
Với những thành tích đạt được vẻ vang, ngày 23/12/1995 Bộ Văn hóa thông tin đã có quyết định số: 3777 công nhận Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam là khu di tích lịch sử văn hóa. Được Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an đầu tư xây dựng từ năm 1995.
Khởi công xây dựng di tích ngày 22/7/1997 đến 30/4/1998 khánh thành khu tôn tạo, ngày 18/8/1998 khởi công xây dựng khu nhà truyền thống, khánh thành và mở cửa đón khách tham quan đúng vào dịp kỷ niệm 55 năm ngày thành lập Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 – 19/8/2000).
Ngày nay khu di tích được quy hoạch ở khu trung tâm 56 hecta tại ấp Tân Tiến, xã Tân Lập, huyện Tân Biên cách trung tâm tỉnh Tây Ninh khoảng 48km và cách biên giới Việt Nam_ CamPuChia 3km. Trên con đường vào từ cửa khẩu Xa mát căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam nằm trong khu rừng nguyên sinh. Địa thế và đặc điểm tự nhiên đã tạo cho Tây ninh một lợi thế đặc biệt trong việc thiết lập hệ thống hoàn chỉnh các căn cứ kháng chiến ở các cuộc chiến tranh giải phóng kể cả ở chiến lược và chiến thuật. Trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam đã được xây dựng chu đáo và nghiêm mật với tài năng sáng tạo tuyệt vời của cán bộ chiến sĩ công tác tại đây.
Lịch sử đã chứng minh quyết định thành lập Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam là một chủ trương đúng đắng sáng tạo của Đảng ta. Ngày nay di tích không chỉ có giá trị đặc biệt đối với công tác giáo dục truyền thống mà còn là điểm đến hấp dẫn đối với du khách nhất là đối với các thế hệ trẻ Việt Nam. Sẽ thật thiếu sót nếu không ghé thăm di tích Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam khi dừng chân ở Tây Ninh trong những chuyến hành trình về nguồn.
Với tầm vóc và ý nghĩa lịch sử to lớn, khu di tích Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam đã được đầu tư phục dựng lại như nguyên bản. Căn cứ đã trở thành địa chỉ đỏ trong hành trình du lịch về nguồn của du khách. Hàng năm di tích đón hàng chục ngàn lượt khách từ các cựu chiến binh, đến học sinh sinh viên trong và ngoài tỉnh, đến tham quan, sinh hoạt đoàn thể, kết nạp Đảng, Đoàn. Đặc biệt là vào dịp kỷ niệm chiến thắng 30.4 và ngày thành lập lực lượng công an nhân dân Việt Nam 19.8 hàng năm, Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam là nơi hành hương về nguồn của các cơ quan ban ngành, các cán bộ lão thành đã từng sống chiến đấu tại mảnh đất này, nhất là các thế hệ cán bộ chiến sĩ công an nhân dân. Hiện nay với diện tích khoảng 56 hecta, Ban An Ninh sau khi trùng tu được quy hoạch thành 04 khu vực chính là khu phục chế, khu nhà truyền thống Công An các tỉnh phía Nam, khu tượng đài và khu vực nhà Bảo Tàng Công an nhân dân.
Khu di tích lịch sử Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam là nơi lưu lại những chiến tích về cuộc sống, chiến đấu của các chiến sĩ An ninh một thời đánh Mỹ rất hào hùng tại khu căn cứ địa Bắc Tây Ninh. Để cho các thế hệ trẻ hôm nay và mai sau dù chỉ đến đây một lần cũng có thể cảm nhận được từ những chiến tích đó như một thông điệp truyền cảm những gì của một thời oanh liệt đã qua vào công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hôm nay. Như góp thêm một phần sinh lực trong việc phấn đấu rèn luyện để nhằm hoàn thiện lòng thủy chung son sắc ở mọi người theo đạo lý sáng ngời của dân tộc Việt Nam. Đạo lý “uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.